О Messala, proficiscemini absque me per Aegaeas aquas, o utinam tu ipse et comites tui reminiscamini mei. Phaeacia me detinet aegrotum terris incognitis: tu, o mors atra, rapaces manus coerceas.
О mors atra, parcas, quaeso; nec mihi hic praesto est genitrix, qua reliquias crematas in maestum gremium colligat; nec germana, quae adhibeat rogo meo Assyria aromata, et sparsis crinibus ploret ad tumulum meum: nec Delia usquam est, quae cum me a se dimitteret Roma refertur prius consultasse cunctos Divos.
Ipsa ter eduxit sanctas sortes pueri: puer e compitis indubia praesagia renuntiarit. Omnia spondebant ingressum; ipsa nihilominus nunquam avocata est quin ploraret, et iter meum respectaret. Ego ipse consolator, ubi jam commisissem mandata, expetebam semper solicitus seras cunctationes, vel praetexui alites, vel horrenda ostenta, vel lucem Saturno dicatam inhibuisse me, quam sape viam carpens causatus sum passum in foribus lapsum mihi omina infausta portendisse. Nemo ausit abire amore repugnante, vel noverit se Deo vetante profectum esse. O Delia, quid jam tibi prodest Isis tua? quid jam prosunt mihi aera illa tam saepe tua manu percussa? Aut quid me juvat, quod tu ejus sacra sancte celebras, et te pure ablui, et solam casto cubili requievisse recordatus sum? Jam, o Diva, jam mihi auxiliare. Nam frequentes illae tabulae pictae in fanis tuis arguunt te sanare posse. Ut Delia pendens noctes promissas lino adoperta pervigilet ad sanctam januam; et teneatur bis in die capillos diffusa tibi laudes canere spectanda in Phario coetu. Mihi vero eveniat paternos Lares colere, et solvere veteribus Penatibus thura menstrua.
Quam belle degebant Saturno Principe, antequam terra aperta est in longa itinera. Neque dum pinus spreverat aequoreos fluctus, et expansos sinus fluminibus commiserat: neque nauta errans oneraverat navem peregrina merce, quaerens lucra in regionibus incognitis. Nec eo tempore robusti boves jugum passi sunt; nec equi ore devicto lupos momorderunt: nec aedes ullae habuerunt januas, nec saxum collocatum in agris, quod dirigeret praedia constitutis limitibus. Ipsae quercus mel praebebant, et oves tranquillis sponte ingerebant mammas lactis refertas. Neque exercitus fuit, nec furor, nec praelia, nec crudelis opifex inhumana arte gladios extenderat. Jam sub Jove Principe occisiones et plagae perpetuo sunt; jam pelagus, jam infinitae mortis viae subito extiterunt.
Ignosce, o Pater, nulla perjuria, nec nefariae voces in Caelites sacros prolatae me pavidum territant. Quod si jam absolvimus fatalem aetatem; effice, ut saxum erigatur super cineres his literis incisis: Hic situs est Tibullus acerba morte confectus, quando Messalam terra et mari prosequitur.
Quoniam vero propensus sum blando amori, Venus ipsa deducet me in Elysias plagas. Ibi et carmina et chori invalescunt, et alites huc illuc errantes resonant exili fauce suaves cantus. Terra non arata producit casiam, et per omnes campos liberalis tellus rosis odoriferis vernat. Atque ordo juvenum blandis virginibus insertus lusitat, et amor jugiter serit certamina, ibi versatur ille cuivis amatori letum avidum accidit, et fert coronas myrteas pulchro capillo.
Sed habitatio scelesta sita est in alta caligine abscondita, circa quam amnes atri resonant; et Tisiphone squalida pro capillis habens diros serpentes furit, et scelerata multitudo eo et illo refugit. Deinde ater anguis in foribus; insuper Cerberus latrat gutture, et pervigilat ad portam aeream; ibi impii artus Ixionis aggressi etiam explorare Junonem cita rota volutantur. Et Tityus per novem agri jugera expansus alites continuas alit nigro jecore. Tantalus ibi est etiam circa lacus aquae: at liquor destituit violentam sitim ipsius mox bibituri. Progenies etiam Danai, quod Veneris potestatem violavit, inserunt Lethaeas undas in dolia pertusa.
Ibi versetur quicumque delicias meas offendit, et mihi longam militiam cupit. Tu vero quaeso ut pudica perseveres, et vetula perpetuo adsistat tutrix diligens sacrae verecundiae: ipsa narret tibi fabulas, et adhibita lampade trahat plena colu pensa grandia. Et famula circum operoso stamini intenta laborem relaxet sopore defatigata.
Tum repente accedam, nec ullus prius indicet; at tibi videar ex aethere delatus. Tum mihi, o Delia, occurre nudis pedibus cujusmodi eris prolixos crines confusa: id peto, Aurora nitida afferat nobis splendidum hunc Luciferum roseis equis.