Idyllia Theocriti Syracusii.
pagina
Idyllium I.
Thyrsis et Aepolus amice inter se colloquuntur, donisque ab Aepolo propositis, Thyrsis
expromit cantilenam de Daphnide amore contabescente.
Th.
Dulce sonant aurae, dulce haec fonti adsita pinus,
Aepole, dulce sonat tua fistula, digna secundae
Maenalium post Pana ferat quae praemia palmae.
Hircum si feret ille, capra donabere; capram
Si feret ille, horna donaberis ipse capella,
Horna, quae nondum peperit, quae dulcior esu est.
Ae.
Dulce tuum, pastor, carmen mage, garrula quam quae
Aeria de rupe superne huc liquitur unda.
Munus ovem referent si Musae, munus habebis
Agnum; si malint agnum sibi ducere Musae,
Munus ovem niveam referes tu, dona secunda.
Th.
Vis bone, per Nymphas, vis Aepole, stratus in herba
Heic clivo in molli, fragiles ubi verna myricas
Ventilat aura, leves de more inflare cicutas?
pagina Dum canis, ipse tuas pascam tibi rite capellas.
Ae.
Non fas est medio, non fas inflare cicutas,
Thyrsi, die; magnum metuo nam Pana: labore
Venandi fessus nunc Pan cubat; asper, acerbus
Pan, sedet in summis cui bilis naribus atra.
Hanc potius, quando nosti, bone Thyrsi, dolores
Daphnidis, agrestisque tenes fastigia musae,
Hanc concede ulmum subter, simulacra Priapi,
Fontanas contra et Nymphas; pastoribus apta
Heic sedes, heic et quercus; heic, Thyrsi, canentem
Audiero nunc te si carmen, quale canebas
Pastorem Libyae contra Chromin, hanc tibi capram
Ter mulgere dabo: binos alit ubere foetus,
Bina simul niveo complet mulctralia lacte.
Addam alte insculptum calicem, ceraque liquente
Collutum, instructumque ansis exstantibus, ipso
Nuper caelatum qui se testatur odore;
Cui virides hederae, cui luteolus amaranthi
Haeret flos labro in summo, croceoque virentes
Capreoli foetu serpunt ludente corymbo.
Interius sculpta est, opus admirabile, forma
Praestanti mulier, peploque induta fluente,
Reticuloque comas flaventes vincta: minaci
Ore viri duo stant propter, torvumque tuentes
Alternis frustra iurgantur. despicit illa
Atque hunc atque illum ridens, nec iurgia curat:
Ipsi autem duro correpti pectus amore
pagina Ignem oculis iactant tremulis, frustraque laborant.
Hos iuxta scabro in scopulo piscator ad undam
Curvus per cautes festinat retia ducens.
Ille laboranti similis: namque omnia membra
Contendit nisu ingenti, colloque tumentes
Ostendit venas, senior; sed digna iuventa
Firma viri se vis cano sub vertice prodit.
Vinea non longe gravidis rubet aucta racemis,
Quam iuxta parvus servat puer, et sedet ipsam
Ad sepem. heic geminae vulpes, quarum altera vites
Per medias cursans maturas deripit uvas;
Insidias peram ad pueri struit altera, nec se
Missuram incautum dicit prius, omnia furtim
Quam voret, ac misero fletum et ieiunia linquat.
Ille autem e culmo captandis pulcra locustis
Septa struit iunco nectens, nec pera, nec uvae
Iam subeunt animo, textu sed gaudet inani.
In calicem hac illac per totum mollis acanthus;
Plurimus upilio veniens quem visere gestit,
Qui tibi miranti suspendet lumina, Thyrsi.
Nauta tulit calicis pretium Calydonius, orbem
Ingentem pressi lactis, pinguemque capellam.
Necdum etiam labro tetigi, sed conditus omni
Labe caret, quem ferre tibi facilisque volensque,
Dulcis amice, dabo, referas modo amabile carmen.
Invideo tibi nil: agedum, bone; carmina quando
Non umbris, credo, immemori servabis et orco.
pagina Th.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Thyrsis ego ex Aetna, aetnaei Thyrsidis haec vox.
Quae loca, dum misere Daphnis tabescit, habebant
Quae loca vos, Nymphae? Pindusne, an Thessala Tempe?
Nam neque tum visae vitrei sub gurgite Anapi,
Non Aetna in viridi, sacra nec in Acidis unda.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Illum etiam Thoes, secla et flevere luporum,
Illum etiam sylva torvis leo flevit ab alta.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Multae illi ante pedes vaccae, taurique iacentes,
Multae illi vitulae, multae adgemuere iuvencae.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Primus Atlantiades veniens de monte: quis, inquit,
Daphni, quis indigno miserum male perdit amore?
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Pastores venere, boum venere magistri,
Venit et upilio; quae te sic, Daphni, rogantes,
Quae miserum torquent curae? venitque Priapus,
Cur et, ait, misere tabescis, Daphni? per umbras
Te nemorum, te per fontes, tua Nympha requirit.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Te petit illa: nimis tu cura aegrescis acerba
Perditus, ante boves servabas, ducere capras
Nunc bonus heu dicere: hic namque irascitur ardens,
Quum videt hirsutas hircis subsidere capras
Mollibus in pratis, quod non caper ipse sit ortus.
pagina Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Tuque videns passim ridentes suave puellas
Suspiras, non ipse choro quod mixtus eodem es.
Haec illi: at pastor nil contra, moestus acerbo
Indulgens magis atque magis moriturus amori.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Venit ab Idalio ridens Venus; illa dolosum
Nescio quid ridens, at corde irata sub alto,
Atque ait: at certe iactabas nuper amorem
Cessurum tibi, Daphni: malo nunc cedis amori.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Cui Daphnis graviter suspirans: Cypri cruenta,
Cypri infesta hominum generi, saeva, improba Cypri,
Ergo mihi totus sol occidit? ast erit ipsum
Intra orcum Daphnis dolor et grave crimen amori.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Pastor ubi fertur Cyprin, pete protinus Idam,
Anchisenque..... illic quercus, heic densa cyperus,
Atque apibus cava dulce sonant alvearia circum.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Pulcher adhuc tibi carus Adonis: pascit et agnas,
Et lepores figit, sequiturque horrentia lustra.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Rursus adi propius Diomedem, et dicito: Daphnin
Pastorem vici Daphnin; contendito mecum.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
O thoesque, lupique, ursique, horrentia dumis
pagina Occultant quos tesqua, valete: haud amplius usquam
Cernetis Daphnin per sylvas et nemora alta.
Tuque, Arethusa, vale; fontesque et flumina, pulcrum
Quae pulcra fluitis lympha prope Tymbridis amnem.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
Daphnis ego, huc pastum duxi qui ad gramina vaccas;
Daphnis ego, huc potum duxi qui ad flumina tauros.
Incipe bucolicum, dulcis Musa, incipe carmen.
O Pan, Pan, gelidi seu nunc iuga celsa Lycaei,
Sive altum lustras nunc Moenalon, huc ades, o Pan,
Trinacrium ad litus. Helices rex, ardua linque
Saxa, Lycaonidae mirum et dis linque sepulcrum.
Desine bucolicum iam, Musa, o desine carmen.
Huc ades, huc, o Rex; ferto hanc, pulcre apta recenti
Quae cera, mellis iucundum spirat odorem,
Molliter et labrum se circumflectit, avenam;
Ferto tibi; me saevus amor iam trudit ad Orcum.
Desine bucolicum iam, Musa, o desine carmen.
Nunc violas iam ferte, rubi; ferto, aspera spina;
Fundite, iuniperi, narcissos pulcra comantes.
Cuncta secus fiant. exstincto Daphnide, pinus
Det pira; quaesitos, cervi, raptate molossos;
Montanaeque ululae, philomelam vincite cantu.
Desine bucolicum iam, Musa, o desine carmen.
Sic fatus fessum posuit caput: at Venus ulnis
Collapsum excepit, voluitque attollere, frustra
Iam frustra. nam cuncta illum fatalia fila
pagina Defecere, nigram petiit Styga, mersus et atro est
Gurgite vir Musis, vir amabilis ille Napaeis.
Desine bucolicum iam, Musa, o desine carmen.
At tu da capram, calicem da mî, Aepole: mulgens
Libabo Musis. Musae, salvete; iterum mî
Atque iterum salvete: alias meliora canemus.
Ae.
Thyrsi, tibi formosa merum mel compleat ora;
Dulcibus et vescare favis atque Atthide ficu,
Vincis et argutas suavi nam voce cicadas.
En calicem: ambrosium sentin', quem iactat, odorem?
Quippe suis lavisse putes in fontibus Horas.
Huc ades, o Cissaetha: agesis Thyrsi, hanc tibi mulge.
O caprae, saltu ne ludite, ne malus in vos
Luxuriem solitam iam nunc exerceat hircus.
pagina
Idyllium II. Pharmaceutria.
Saga quaedam Delphidem, a quo se relictam et proditam esse dolet, veneficiis flectere,
ac demum reducere conatur.
Ocyus huc lauros fer, Thestyli, fer mihi philtra;
Pocula purpureae circumda haec vellere lanae,
Perfidus ut magicae vim sentiat artis amator,
Qui me nondum etiam duodena luce revisit,
Nec de me quidquam, sim viva, an mortua, curat,
Nec perstans foribus malus obstrepit. illum Amor egit
Cum Venere, avexitque alio pernicibus alis.
Cras Timageti visam festina palaestram,
Ludit ubi, faciamque vafro convicia: cantu
Nunc magico experiar si possim flectere. sed tu
Interea purum fulgeto, Delia; sacro
Carmine te affabor primam, Dea; teque sub alta
[p. 8]Regnantem tellure, Hecate, quam saeva canum vis
Horret per tumulos vadentem atrumque cruorem.
Salve, Hecate, incoeptumque favens, Dea magna, secunda.
Nostra haec ut Circes ne cedant pocula succis,
Ne vel Medeae, ne vel flavae Perimedae.
Duc, lynx, duc ipsa mihi tu ad limina Delphin.
Vruntur salsae fruges. age, Thestyli, sparge,
Sparge molam; infelix, abiit quo mens tua longe?
An miseram me tuque tibi facis, improba, ludum?
Sparge simul, simul et dic: spargo Delphidis ossa.
Duc, Iynx, duc ipsa mihi tu ad limina Delphin.
Delphis me malus urit; ego hanc in Delphide laurum.
Laurus ut haec magnum crepuit, flammataque in ignem
Continuo versa est, cinerem nec cernimus ipsum;
Sic totum indomitus Delphin male torreat ardor.
Duc, Iynx, duc ipsa mihi tu ad limina Delphin.
Igne liquefacio ceram hanc en auspice diva.
Sic, Dea, sic nostro liquatur Delphis amore.
Rhombus ut hic rapido se turbine versat ahenus,
Attonitus sic ille meo se in limine verset.
Duc, Iynx, duc ipsa mihi tu ad limina Delphin.
Furfuris hoc libo tibi, Delia: flexeris ipsa
Infernumque adamanta, et si quid durius ipso est.
Audistine? canes ululant: Dea furva propinquat;
In triviis Dea furva: aes aes age, Thestyli, pulsa.
Duc, Iynx, duc ipsa mihi tu ad limina Delphin.
Nunc placidum late silet aequor, nunc silet aura;
Non silet haec sed cura meo sub pectore gliscens.
Namque virum deserta voco et male prodita, qui me
Sic viduam casta nuper pro virgine fecit.
Duc, lynx, duc ipsa mihi tu ad limina Delphin.
Ter libo, Dea magna, ter haec non irrita dico;
[p. 8]Iam, quocumque calet, iam deserat immemor ignem;
Non minus ignoto quam Diae in litore Thesea
Oblitum perhibent flavam crines Ariadnen.
Duc, Iynx, duc ipsa mihi tu ad limiua Delphin.
Arcasin hippomanes planta est, gustata furore
Quae subito stimulat montes armenta per altos.
Sic Delphin videam insanum similemque furenti
Ex nitida huc rapido cursu adventare palaestra.
Duc, Iynx, duc ipsa mihi tu ad limina Delphin.
Delphidis ex ima lapsa est haec fimbria veste:
Hanc ego divelloque manu, doque ignibus. eheu,
Heu, crudelis amor, nostro de pectore totum
Hausisti, veluti fluvialis hirudo, cruorem.
Duc, Iynx, duc ipsa mihi tu ad limina Delphin.
Cras tibi pharmaca nigra feram, tritamque lacertam,
Thestyli. nunc succos hosce accipe, et illine limen
Illius inspergens: limen quod prodita servo,
Cui teneor constricta, licet me negligat ille;
Et spue, dicque spuens: en spargo Delphidis ossa.
Duc, Iynx, duc ipsa mihi tu ad limina Delphin.
Illa abiit; sum sola, meas nunc unde querelas
Ordiar? hanc miserae quis mi cladem intulit auctor?
Sacra canistra ferens Eubulis venit Anaxo
Huc ad nos, Triviae in lucum; visenda ferarum
Magna ubi pompa ibat; quas inter fulva leaena.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Theucharileque adeo nutrix me Thressa vocavit,
Mortua iam, tum cara mihi vicina, paratae
Spectaclum ad pompae. quam dis invisa sequebar
Bysso culta fluente, gerens pallam Clearistae.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Dum via qua ducit, gradior prope tecta Lyconis,
[p. 9]Formosum Delphin, formosumque Eudemippum
Aspicio e nitida redeuntes forte palaestra:
Mollis helichryso flaventior ore nitebat
Lanugo, puram vincebant pectora Lunam.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Vt vidi, ut perii malesana! ut saucia curis
Pectus eram! coepitque vigens tabescere formae
Protinus ille nitor; nec pompae iam super ulla
Cura fuit, nec quaeve domum sim, quave reversa
Commemini; morbo sed conflictabar acuto
Bis quinas luces, bis quinas languida noctes.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Oraque pallebam thapso magis, et mihi toto
Paullatim crinis de vertice lapsus abibat.
Dira artus macies adduxerat, ossaque tantum
Duraque restabat cutis aegrae. cuius ad aedes
Non misera adrepsi? quae me non multa precantem
Vidit anus, morbos docta excantare morantes?
Nil cunctaexpertae melius fuit. hora fluebat
Interea fugiens incassum praepete lapsu.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Tunc famulae verum retegens, age, Thestyli, dixi,
Morbo aliquam fer opem: totam nam Myndius urit
Me miseram malus ille puer, quin compita gressu
I subito, servaque meantem saepe palaestram
Ad Timageti: longa illic otia degit.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Atque ipsum invenies ubi solum, te tua, furtim
Dic, Simaetha vocat. subitoque huc ducito tecum.
Haec ego mandaram. celerans iter illa nitentem
Nostra egit Delphin in tecta. at lumine vidi
Vt propius superantem ipsum iam limina portae.
[p. 10]Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Obrigui nivibus mage tota; ac plurimus uda
Sudor iit de fronte, noto ceu tacta pruina
Liquitur humenti; poteram nec dicere quidquam,
Solvere nec vocem, quantam, quum somnia turbant,
Ad matrem pueri clamantes tollere suerunt:
Sic gelidae penitus rigui assimilis crystallo.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Ille autem crudelis, ubi me vidit amantem,
Lumina defixit terra, solioque resedit;
Tum residens: Simaetha, inquit, praevertere tantum
Tu me adeo voluisti ultro, quantum ipse venustum
Antevolans liqui nuper post terga Philinum,
Te coram ut veniamque, tuis et sedibus adstem.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Atqui ego venissem, iucundum testor Amorem,
Aut tribus aut quatuor sociis comitatus, eadem
Venissem nocte hac servans canentia Bacchi
Mala sinu, circum et redimitus tempora fronde
Herculea, ornaret levibus quam purpura vittis.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Quod si in tecta forem admissus, tibi dulce fuisset
Spero equidem; neque enim mihi vel contendere cursu,
Vel quisquam sese valeat componere forma.
Et si labra labris potuissem inferre, quiessem
Munere contentus parvo, sin forte fuissem
A foribus longe pulsus, nec tela nec ignes
Cessarent, gemerentque effracto cardine postes.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Nunc fateor Veneri grates me reddere primum,
Dein tibi post Venerem debere, quod igne retractum
E medio invitas tua sponte ad limina, diro
[p. 11]Iam iam aestu exustum, mulier. quippe improbus ille
Saevit Amor gravius Liparaeo saepe calore.
Disce mei caussas, disce, o bona Luna, furoris.
Ille actas furiis patrio discedere gnatas
E thalamo intactas, docuitque relinquere sponsas
Coniugis elusi necdum bene frigida strata.
Dixit: ego facile dicenti credula, dextra
Correptum iuvenem mecum in penetralia traxi;
Mutuaque exarsit confestim in corpore flamma,
Oraque flagrabant dulci mussantia voce.
Neve diu teneam te dictis, optima Luna,
Maxima res perfecta, optato et fine potimur.
Post illo nec me culpavit tempore Delphis,
Ipsa nec illum, hesternam ad lucem. at cara Philistae
Atque Melixonis veniens huc mater in altum
Quum veherent caelum roseae Titanidos axem
Oceano e rutilo, nondum orto sole, iugales,
Multa inter fando miserae haec narravit: amore
Captum alio Delphin; puerine, an forte puellae,
Incertum. tantum saepe inter pocula dixit
Plena mero miscere, malus quo flagrat, amorem,
Et fugere, et raptim solitum sua visere tecta
Floribus ac semper multis halantia sertis.
Haec mihi narravit non mendax hospita. ad aedes
Terque quaterque meas prius adventare solebat,
Doricaque heic pyxis posita illi saepe relicta est.
Nunc vero necdum duodena est luce reversus;
Immemor anne etiam nostri nova gaudia servat,
Deliciasque odit primas? quare ipsa fugacem
Experiar philtris iuvenem reprendere, quod si
Laeserit heu rursus, Parcas immitia testor
Numina, tabescetque, fores pulsabit et Orci;
[p. 12]Talia in hac nobis latitant mala pharmaca cista,
Assyrius quae me docuit miscere viator.
At tu, candida, salve, et equos, Dea, tinge sub alto
Oceano: ipsa feram, coepi quos ferre, dolores.
Salve, Luna nitens candenti corpore, vosque
Salvete, o placidae comites, vaga sidera, noctis.
pagina
Idyllium III.
Pastor quidam Amaryllidis amore correptus cum eadem conqueritur, quod male eius amori
puela respondeat.
Delicias sequar ipse meas Amaryllida: caprae
Per iuga pascuntur lascivae, ac Tityrus una est.
Tityre, pasce capras, et pastas fontis ad undam,
Ante alios dilecte, age, Tityre, et inter agendum,
Namque caper Libycus cornu ferit ille, caveto.
O formosa Amarylli, quid ah non sponte sub antrum
Invitas, velut ante, tuum, crudelis, amantem?
An tibi nunc odii sum causa? et simus, et esse
Iam videor propius mento deformis adunco,
Nympha, tibi? laqueo coges me perdere vitam.
Ecce decem tibi mala fero: sunt arbore lecta,
Qua legere et voluisti. iterum cras altera carpens
Lecta feram; tantum tu nostras aspice curas.
Atque utinam nunc factus apis tua murmure rauco
pagina Ingrediar sub tecta, interque halantia lapsus
Gramina tecum hederae filicisque in tegmine ludam!
Nunc scio, quid sit Amor: numen grave. pressa leaenae
Ille hausit quondam puer ubera; mater et ipsum
Eduxit querceta inter, qui vulnere saevo
Me crucians imos flamma depascitur artus.
O blanda obtutu, penitus lapis, o mea nigro
Nympha supercilio, ne me complexibus arce,
Osculer ut caram: sunt dulcia et oscula vana.
Ni facias, mens est subito discerpere serta,
Mollia pallidulis hederae quae plexa corymbis,
Atque apio bene olente, tibi servo. hei mihi luctus
Quam gravis incubuit! tu nil miserere querentis?
Nudus ab aërio scopuli iam vertice in aequor
Insiliam, observat thynnos ubi proximus Olpis;
Et si non moriar, casu laetabere nostro.
Novi equidem: nam tristis ego dum nuper ad artes
Me solitas verti, cupiens, num fida maneres,
Noscere, non pressum strepitu dedit omina laeta
Telephilon, sed lenta manu male tabuit herba.
Dixit et Agroeo, dum forte legabat aristas
Messorum elapsas manibus, non inscia vates
Vera monens cribro; toto me corde perire.
Heu miserum, nullam tibi nostri in pectore curam.
Ipse capram geminos enixam corpore foetus,
Albentemque tibi servo. Mermnonis habendam
Hanc sibi iamdudum nigra orat Erithacis: illi
pagina Et dabo, tu vanum quoniam sic, improba, ludis.
En oculus dexter saliit mihi: numquid eamdem
Prospiciam? hac tereti modulabor carmina pinu
Innixus, si forte meos si forte dolores
Respiciat; neque enim est totos adamantina sensus.
Hippomenes, caram voluit quum vincere nympham,
Poma manu retinens plantis pernicibus omne
Emensus spatium est. Atalanta ut vidit, ut arsit,
Vt penitus toto concepit pectore amorem!
Duxit et ex Othry vates armenta Melampus
In Pylon; inque manus cessit formosa Bianti
Illa parens genitura decus clarum Alphesiboeam.
An non et pascit niveas in collibus agnas
Dum puer, in furias Venerem sic egit Adonis,
Vt gremio complexa nec ipsa in morte relinquat?
Felix indomito pressus languentia somno
Lumina et Endymion; felix, o candida Nympha,
Ipse etiam Iasion, laetus qui munera sensit,
Quanta nefas ulli sperare audita profano.
Heu caput indoluit; nil curas? carmina ponam,
Stratus et heic iaceam. vivi proiecta vorabunt
Membra lupi; id suavi sparget tua guttura melle.
Idyllium IV. Pastores.
Colloquuntur inter se Battus caprarius et Corydon bubulcus armento custos relictus
ab Aegone, quem Milo ad certamen Olympicum secum abduxerat.
Ba.
Hae, Corydon, vaccae cuiae sunt? anne Philondae?
Co.
Non; verum Aegonis: pascendas mî dedit Aegon.
Idyllium V. Viatores.
Comatas Caprarius, et Lacon ovium pastor obvii sibi invicem conviciantur primo; deinde,
positis pignoribus, cantu certant, Morsone iudice adhibito, qui Comatan victorem declarat.
Co.
Heus fugite o Sybaritam illum Lacona, capellae;
Hesterna qui luce meum furatus amictum est.
La.
Necdum a fonte, agnae? non furem cernitis illum,
Garrula cui nuper syrinx mea rapta, Comatan?
[...]
pagina
Idyllium VI. Ad Aratum.
Damoetas et Daphnis bubulci armenta pascentes cantilenam incipiunt: alter ad Polyphemum
canit de Galatea; alter nomine Polyphemi respondet ad ea, quae prior dixerat.
Damoetas una Daphnisque bubulcus, Arate,
Compulerant armenta. Erat alter rufus, et alter
Vix tenera spargens roseas lanugine malas.
[...]
pagina
Idyllium VII. Thalysia, sive iter ad sacra Cereris.
Narrat Theocritus in hoc Idyllio, ut a Phrasidamo et Antigene invitatus cum aliquot
sociis iverit ad Cereris sacra, occurreritque Lycidae Cydoniensi ex Creta, fortasse
in insula Co.
Ipse in Halenta olim procul urbe atque Eucritus una
Ivimus: ac socius nobiscum venit Amyntas
Tertius. Antigenes Cereri nam sacra parabat,
Et pariter Phrasidamus, uterque et patre Lycopeo
Et bonus, a Clytiae deducti stirpe nepotes,
Magnanimi et Chalconis, ea est si gloria, primus
Qui gelida de rupe, genu connixus utroque,
Aetherias fontem Burhinum eduxit in auras,
Durum opus aggressus. Circum frondentibus alni
[...]
pagina
Idyllium VIII.
Alternis carminibus inter se certantes inducuntur a Theocrito Menalcas pastor et Daphnis
bubulcus. Caprarium quemdam adhibent iudicem; isque Daphnidi victoriam adiudicat.
Daphnidi formoso, dum pascit per iuga tauros,
Vpilio, ut perhibent, occurrit forte Menalcas,
Imberbes ambo, rufi ambo, dicere carmen
Docti ambo, et graciles labro percurrere avenas.
Vt Daphnin vidit, coepit prior ista Menalcas.
Me.
Daphni boum custos, certa sis carmine mecum;
[...]
Idyllium IX.
Pastor quidam Daphnin et Menalcam hortatur ad cantum: qui duo bubulci postquam iussi
cantum absolverunt, et ipse Pastor breviter canit.
[...]
Idyllium X. Operarii.
Duo agricolae, vel potius messores inducuntur colloquentes, Milon alter, et alter
Battus: Milon Battum ignaviae accusat, causamque exposcit. Battus se excusat, culpamque
in Amorem reiicit. Deinde canunt inter opus.
[...]
Idyllium XI. Cyclops.
Theocritus Niciam medicum Milesium in hoc carmine alloquitur, nullumque esse ait contra
Amorem praesentius remedium, quam Musas, earumque cantum; idque docet exemplo Cyclopis
Polyphemi.
Non alio melius medicamine triste nec ungi,
Nicia, nec spargi me iudice vulnus Amoris,
Pieridum dulci valeat quam carmine. lenis
Ista quidem tactu medicina et suavis; at aeque
Inventu haud facilis. scis, credo, edoctus in arte
Paeonia, carusque novem tu rite Camoenis.
Ducebat leviter sic vitae incommoda Cyclops
Ille vetus Polyphemus in ipso hoc litore, Nympham
Perditus aequoream iuvenis quo tempore amabat
Vix circum rara signans lanugine malas.
Non crispans in fronte comas, non poma, rosamve
Ipse ferens; sed enim male totis actus amabat
Heu furiis: cura haec fuit una, at cetera ludus.
Saepe assueta greges rediere ad ovilia soli
pagina E viridi pastu, spumoso in litore Nympham
Dum canit, et luctu tristis tabescit acerbo
Ipsius aurorae rutilo surgentis ab ortu
Vulnus alens, Erycina potens quo pectora fixit
Lethiferam condens alto sub corde sagittam.
Hoc tamen invenit curis lenimen: in antro
Aërio residens, ac subdita caerula spectans
Suavidico tales fundebat gutture questus.
Candida, quid miserum, Galatea o, spernis amantem?
Lacte mihi puro mage candida, mollior agno,
Saevior et vitulo, silvestri et acerbior uva.
Ipsa venis, quum dulcis habet mea lumina somnus;
Et subito fessos idem quum deserit artus,
Forte lupum ceu visat ovis, fugis ipsa vocantem.
Tempore iam ex illo coepi te captus amare,
Venisti ut primum nostra cum matre hyacinthos
Carpere purpureos optans in montibus istis:
Monstrabam dux ipse viam, laetusque praeibam.
[...]
Idyllium XII. Aites.
Amatorium est hoc breve Idyllium, nec caret simplici quadam venustate. In eo autem
amator quidam desiderat, ut eiusdem amicus pari ipsum amore semper prosequatur. Ionica
plerumque dialecto scriptum est.
Venisti, puer alme, aurora ut tertia fulsit
Post totidem noctes, venisti? perdit amantes
Ah nimium properata vel una in luce senectus.
Quanto ver bruma, quanto mage suavia prunis
Poma placent, quantoque suo villosior agno
Praestat ovis, quanto ter nupta matre vigescit
Virgo pulcra magis, quantoque est hinnulus acri
In cursu vitulo citior, philomelaque quanto
Dulcisono potior cantu sese evehit omnes
Inter aves; tanto mihi gratior omnibus unus
Deliciis tu grate venis. vestigia lustrans
Ipse tua, ardenti fessus ceu sole viator
Frondiferae quercus ramosa umbracula fagi,
Te solum optabam, solum te voce vocabam.
pagina [...]
Idyllium XIII. Hylas.
Hoc XIII. Idyllium inter Theocritaea est item scriptum ad Niciam: docemur autem, non
solis hominibus Amorem imperitare, verum etiam heroibus.
[...]
Idyllium XIV.
Civicum potius est, quam pastoritium hoc carmen, in quo Aeschines amico Thyonico narrat,
ut eum Cynisca uxor Lupo cuidam adolescenti in amore posthabuerit, effugeritque e
domo. Quamobrem et militare se decrevisse dicit.
[...]
Idyllium XV.
In hoc Idyllio quaedam Syracusiae mulieres inducuntur inter se colloquentes, et festum
Adonidis invisurae. Multis personis constat Idyllium, estque totum drammaticum, nativa
quadam simplicitate maxime commendandum.
- Gorgo
- Eunoa
- Praxinoe
- anus
- hospes
- alter hospes
- vates
[...]
Idyllium XVI. Charites.
Videtur huius Idyllii argumentum esse consueta poëtarum noenia, nimirum fructum, quem
percipere sperarunt, non respondere votis; quod homines vel nimium avari sint, vel
turpi inscitia teneantur, neque pervideant, quantam assequi gloriam potuissent ex
poëtarum laudibus. Demum in Hieronis laudes famamque bellicam excurrit Vates.
[...]
Idyllium XVII. Encomium Ptolemaei.
Altius heic assurgit poeta, regemque Aegypti Ptolemaeum Philadelphum praesertim ex
generis nobilitate, ex immensae ditionis potentia, ex amplissima divitiarum copia,
regiaque munificentia laudat.
[...]
Idyllium XVIII. Helenae epithalamium.
Virgines Spartanae, uti mos erat in Graecia, in Menelai domum congregatae, multa canunt
in honorem coniugum.
[...]
Idyllium XIX. Favorum fur.
Vt apis, sic Amor pusillus est; magnum tamen vulnus infigit.
[...]
Idyllium XX. Bubulcus.
Pastor quidam, quum in urbem venisset, voluissetque Eunicen urbanam puellam deosculari,
ab eadem repulsus fuit atque irrisus tamquam indignus. Qua de re Pastor in hoc Idyllio
conqueritur
Oscula me nuper defigere blanda volentem,
Eunice derisit, et haec super addidit ultro
[...]
Idyllium XXI.
Asphalion piscator vana spe inflatus narrat hospiti nocturnum visum de pisce aureo,
quo capto, comnians iuraverat, se divitem iam factum, piscandi finem facturum. Cui
hospes auctor est, ut omissis nugis, artem suam exerceat, si quidem inter aurea somnia
fame perire nolit.
[...]
Idyllium XXII. Dioscuri seu gemini.
Duas in partes hoc Idyllium de laudibus Pollucis atque Castoris divisum est. In prima
parte Pollucis pugna cum Amyco Bebryciorum tyranno describitur, victoriaque celebratur,
quam retulit Pollux. In altera vero parte Castorem inter et Lynceum certamen initum,
Leucippi filiarum ergo, continetur. Vincit Castor.
[...]
Idyllium XXIII. Amator infelix.
Tragicus omnino huiusce miserandi hominis est exitus, qui quum se contemni crederet,
laqueo mortem quaesivit. Nec minus tragice ab Amore animadversum in eum est, a quo
se ille contemptum putabat.
[...]
Idyllium XXIV. Herculiscus-129
[...]
Idyllium XXV. Augiae opulentia-136
[...]
Idyllium XXVI. Lenae, seu Bacchae.-149
[...]
Idyllium XXVIII. Colus.-155
[...]
Idyllium XXIX. Amores-157
[...]
Idyllium XXX. In mortuum Adonidem.-159
[...]
Idyllium I. Amor fugitivus.-163
[...]
Idyllium II. Europa.-165
[...]
Idyllium III. Epitaphium Bionis.-172
[...]
Idyllium IV. Megara.-178
[...]
Idyllia Bionis Smyrnaei-189
[...]
Idyllium I. Epitaphium Adonidis.-191
[...]
Idyllium VIII. Epithalamium Achillis cum Deidamia.-202
[...]