Diomedis et Glauci Congressus. Locus ex Homeri Iliade Z. a versu 119. sequentes Latino carmine redditus.
Glaucus at Hippolocho satus, et Tydeïus heros,
In medium coiere, manum conferre parati.
Ac jam collato propius se Marte petebant,
Cum prior ingenti Diomedes voce profatur:
Quisnam tu quaeso mortali e stirpe virorum?
Nam qui conspicuo nunquam in certamine nobis
Antehac visus eras, animis nunc grandibus omnes
Transisti, nostris ausus subsistere telis,
Occurrunt Genio quibus infelice creati.
Quodsi quis Divūm summo descendis Olympo, Note: 10
Non ego coelicolis optem contendere pugna.
Nam nec magnanimi proles violenta Dryantis,
Evaluit superesse diu, dum Numina contra
Bella gerit; madidi nutrices ille Lyaei,
Egit praecipiti juga per Nysseïa cursu. Note: 15
Illae in humum thyrsos passim fudere virentes,
Verbera sangvinei fugiunt dum saeva Lycurgi.
Ipse etiam in fluctus saliit conterritus Evan.
Quem Thetis humenti gremio miserata recepit,
Quippe Deum, turbante viro, metus acer habebat. Note: 20
Inde dolor, facilem ducentia Numina vitam
Asperat, et visum misero Saturnius aufert,
Nec longo, infensus Divis post, tempore vixit.
Haud igitur cupiam cuiquam certare Deorum.
Sin hominum ex numero es, terrae qui munera carpunt, Note: 25
Accede, ut Leti quamprimum limina tangas.
Tum contra Hippolochi sic excipit inclyta proles:
Quid genus exquiris, sate sangvine Tydeos alti?
Quale genus foliis, tale et mortalibus aegris.
Nam folia haec rapiens sternit notus; illa comantes Note: 30
Producunt silvae, frondosi tempore veris.
Haud aliter soboles, viget haec, nunc illa, virorum.
Quod si tantus amor stirpem tibi noscere nostram;
(Quam tamen innumerae gentes novere per orbem,)
Urbs est Argolicas Ephyre inter condita fauces; Note: 35
Sisyphus Aeolides, quo Glaucus patre creatur,
At Glauci magnus de semine Bellerophontes
Nascitur, huic laetos Superi virtutis honores
Afflarant; sed Proetus ei mala mente movebat; Note: 40
Donec longe opibus pollentior ejicit Argis,
Ipsius quos tum sceptris subjecerat altus
Iupiter; at duri conjux Antia tyranni,
Ardebat dulci juvenem cognoscere furto,
Sed procul illecebras turpes mens casta refugit. Note: 45
Illa haec ad regem fatur mendacia Proetum:
Ipse cadas; Glauco genitum vel, Proete, necato;
Invitam qui me stupro violare paravit.
His rex auditis tacitas exarsit in iras,
Sed juvenem veritus manifesto perdere leto, Note: 50
Ad Lycias mittit scriptis cum tristibus oras,
Impia signatis perarans arcana tabellis.
Callidus has socero periturum ostendere mandat.
Ille Deūm ductu Lyciam meliore petivit,
Quam tandem et Xanthi postquam pervenit ad undas; Note: 55
Exhibet huic magnos Lyciae regnator honores,
Ter trinis totidem mactans armenta diebus;
Ut decima effulsit digitis {rubicantibus} Eos,
Tunc edi mandata rogat, tum cernere poscit,
Si qua sibi a genero portetur epistola Proeto. Note: 60
Ergo notas postquam generi percepit iniquas,
Indomitam primum jubet expugnare Chimaeram.
Bellua non hominum, sed erat genus illa Deorum,
Ante leo, capra in medio, pone horridus angvis,
Turbida flagrantis spirans incendia flammae; Note: 65
Sed tamen hanc stravit Divūm portenta secutus.
Congreditur Solymis illustribus inde, nec unquam
Acrius hoc sese certamen inisse ferebat.
Tertio Amazonias fundit discrimine turmas;
Huic reduci alterius fraudis tentamina texit. Note: 70
Quippe legens Lyciae fortissima corpora pubis,
Collocat insidias; quos omnes perculit heros
Glauciades, patriae nec {quenquam} ad tecta remisit.
Ut tandem agnovit divina e stirpe creatum,
Detinuit secum, natae connubia pactus, Note: 75
Cum qua dimidium regni partitur honorem
Dant simul et Lyciae gentes, quem percolat agrum,
Arboribus longe laetum, et felicibus arvis.
Illa parit magno tria pignora Bellerophonti;
Isandrum, simul Hippolochum, sed tertia proles Note: 80
Laodamia fuit; summo quae juncta Tonanti,
Belligerum sacro fudit Sarpedona partu.
At postquam huic etiam succensuit ira Deorum,
Arva pererrabat comitatus Aleïa nullo,
Ipse suum cor edens, hominum vestigia vitans. Note: 85
Isandrum ast illi, miserando funere, natum,
Trux perimit Mavors, Solymis dum praelia miscet.
Hanc irata suis figit Dictynna sagittis.
Hippolochi vero me dico e semine cretum.
Qui dum me patriis ad Trojam mitteret oris, Note: 90
Fortibus ante alios monuit clarescere factis,
Nomina magnorum nec dedecorare parentum,
Quos Lyciae terra ampla tulit, tulit alta Corinthus.
Tanti sublimem generis me gloria tollit!
Talibus exultat Tydides acer et hasta Note: 95
In terram fixa, dictis ita fatur amicis:
Dudum equidem nobis patrius cognosceris hospes,
Egregium Hippolochi patrem nam maximus olim,
Hospitio tenuit bis denis lucibus Oeneus;
Mutua quin etiam tribuerunt dona vicissim, Note: 100
Oeneus puniceo fulgentem murice balteum,
Insignem fulvo pateram dedit ille metallo.
Hanc ego digrediens intra mea tecta reliqui,
Tydeos haud memini. Nam me pater optime parvum
Deseris, ad Thebas periit cum Graja juventus. Note: 105
Hinc ego sum mediis hospes tibi fidus in Argis,
Tu contra in Lycia; quando hanc peregrinus adibo.
Ergo etiam turba ferro abstineamus in ipsa.
Multi nam Troum, sociorum ex agmine multi,
Quos mactem, tantum Deus offerat, et pede prendam. Note: 110
Nec tibi quem perimas, possis modo, desit Achivus.
Arma sed inter nos jam commutemus, ut omnes
Hospitiis junctos norint gaudere vetustis.
Sic fati, extemplo saliunt e curribus altis,
Ac dextras tangunt, et pacis foedera firmant. Note: 115
Sustulit hic mentem Glauco Saturnia proles,
Qui cum Tydide permutans arma feroci,
Aerea susciperet bobus vix digna novenis,
Aurea, centenos daret ipse valentia tauros.