Author: Frankapan, Franjo m. 1543Editor: Bessenyei JózsefDigitalizat modernog znanstvenog izdanja (2002).
Si non me et observancia in Sanctam Sedem Apostolicam et obsequium perpetuum in Vestram Sanctitatem movissent, tacuissem utique nec tam temerarium opus agrederer. Ceterum ea que dixi me nedum moverunt verum et impulerunt, ut Vestre Sanctitati aliqua de hiis, que hic aguntur, scriberem, cui supplico velit in eam partem accipere ea que a me Vestre Sanctitati scribuntur et scribentur in posterum in quam a me scribuntur et scribentur. Quali iniuria superioribus annis affectus sit serenissimus dominus meus, dominus Ioannes Ungarie rex a Vestra Sanctitate et sede apostolica omnibus notum est, quod factum licet illi, qui fuerunt dediti Sanctitatis Vestre ad latus sue maiestatis suaserunt procesisse magis ex adversariorum impulsu et temporum statu, quam ex Vestre Sanctitatis animo deliberato tamen non in totum ita persuadere potuerunt, quin Sua Maiestas non gravi et molesto animo ferret regem et regnum optime de Christiana republica meritum Sancte Sedis Apostolice amicissimum et observantissimum, nam et tunc multo maiorem partem regni possedit et in praesentia possidet, inimicorum furori Vestra Sanctitas58 subiecisset, et nunquam neque litteris neque nunctiis suis se vel excusasset vel aliquo modo Suae Maiestati satisfecisset. Cum tamen nunc instet tempus pacis et concordie in dies enim expectantur ex Constantinopoli a cesare Turcharum, ad quem Serenissimus Romanorum rex totum negotium regni Hungarie tanquam ad arbitrum reiecit, littere que omnes articulos pacis continebunt. Monerem humiliter Sanctitatem Vestram vellet antequam saltem Vestra Sanctitas haberet nova certa de pace mittere huc ad hunc regem virum gravem, alicuius59 conditionis nunctium suum, ne sua maiestas crederet in totum pendere Vestram Sanctitatem ex suis adversariis, qui bonis et paternis verbis demulceret animum sue maiestatis induceret ad filialem amorem et observanciam. Nec in hoc Sanctitas Vestra faceret cuiquam iniuriam, quia Sanctitas Vestra non est pater unius regis vel duorum, sed omnium Note: 58 In originali: Vestram Sanctitatem. Note: 59 Hic verbum unum (exempli gratia maioris, gravioris, uberioris) desideratur. pagina equaliter et maxime in licitis et honestis et presertim cum per adventum nuncii Sanctitatis Vestre neque accedet neque decedet sue maiestati de regno transierunt enim tempora illa. Accedet tamen multum et Vestre Sanctitati et sedi apostolice, quia autoritas Vestre Sanctitatis, que nunc pene nulla est hec reminiscet, habet enim hic Sanctitas Vestra servitores sinceros, paucos tamen, qui hanc rem sincere promovebunt, cum enim viderit rex meus et Hungari partem suam sequentes, qui multo plures sunt adversariis, Sanctitatem Vestram curam de eorum salute gerere et se paterno amore a Vestra Sanctitate prosequi, sicut a predecessoribus Vestre Sanctitatis olim prosequebantur et ipsi viceversa erga Vestram Sanctitatem et sedem apostolicam hii essent, qui fuerunt. Nunc hic per donacionem maiestatis regie domini mei libere possidetur archiepiscopatus Colocensis, in ea parte in qua non est destructus per Turchas, episcopatus Transilvanus, Waradiensis, Quinque Ecclesiensis, Waciensis, Chanadiensis, Boznensis et omnia ista sacerdocia vacant per mortem et tum nullus petit a sede apostolica confirmari non aliam ob causam, nisi quia vident Sanctitatem Vestram e memoria sustulisse et regem nostrum et nos. Quale autem incommodum sit tot ecclesias legittimis vacare pastoribus Vestre Sanctitatis prudentissimo iudicio committo. Reges, Beatissime Pater, nolunt nunc regi, ut olim Theodosius et quando vident se contemni irritantur pocius quam emendantur et ex hiis nihil sequitur nisi apostolice sedis diminucio et contemptus, qui presertim in hoc regno et hoc tempore non deberet admitti, immo pocius cum ex una parte habeamus Turchas ex altera Lutheranos, deberent Hungari qui dure cervicis sunt omnibus blandimentis unacum principe eorum in officio contineri, facilius est enim hominem preservare, ne incidat in morbum, quam cum inciderit relevare, hec ut supplicavi iterum supplico, ut eo animo legantur, quo scripta sunt. Preterea ego hucusque hic fui in serviciis Christi et huius regni, quibus periculis me obiectaverim, quidve serviverim, taceo. Cum pax Dei optimi et Turcharum cesaris voluntate iam in procinctu est, supplico Sanctitati Vestre, velit et ad serenissimum meum regem litteras dare et ad me, in quibus et maiestatem suam Sanctitas Vestra rogatam haberet, ut me dimitteret et mihi preciperet, ut illico Dei benignitate confecta pace redire deberem ad prioris vite institutum. Nam multe sunt cause ob quas vix diutius hic manere potero, et in hoc prostratus supplico Vestre Sanctitati offerens me paratum orare, quoad vivam pro Vestra Sanctitate et Sancta Sede Apostolica, in cuius gremio et vivere et mori cupio et volo, et cum hiis me Sanctitati Vestre humillime commendo, quam Deus Optimus Maximus sanam et felicissimam conservet ad multa tempora.
paginaBude, 5. Iulii, 1533. Eiusdem Vestre Sanctitatis deditissimum mancipium frater Franciscus de Frangepanibus