Author: Ciriaco d'Ancona (Kyriacus Anconitanus, Ceriaco Pizzicolli), c. 1391 – c. 1455Editor: Irena Bratičević2022-04-17
Quom ad XIII. K. Decembris Ragusium nobilem Illyridis urbem, tuam et dulcem patriam, uenissem, bone Natalis, eam libenti animo uidi et conspicuis auctam ornamentis, aquarum fontibus, palaciisque publicis nuper accomodatissime insignitam, ex quo perbellissime factis clarum superare nomen accepi.
At et cum pridie tuos ad conspicuos lares me una tuo cum optimo fratre Thomaso in simposio ducerem, vir humanissime, tametsi has antea domos ab extra precellere eiusdem uici alias conspexissem, intus uero longe perlautas ac omni ex parte pulcherrimis deambulatoriis et auleis, undique porticibus, aquicolis cisternis et praeciosis denique thalamis accomodatas uidimus.
Atque omnigenum supellectilium genere {orthestreis}1 uelaminibus, pictique tapetis cortinis, coccineis auroque {permixistis} peplis, purpureis e syrico uestibus niueisque sindonis et mantilibus Sydonia quidem praeciosa arte elaboratis et potiori ex parte, ut aiunt, tuae ipsius diligentissimae coniugis manu contextis quaeque completa et exornata cognouimus.
Sed et contemplatu nostro perdignius admirabar praeclaram ipsam et optimam coniugem tuam Anucleam, quam et ab aliis ingenuis et pudicissimis extraneae nacionis mulieribus perbelle ab Immolana enucleare patria maluisti.
Quae postquam ad perlauciores mensas ingenti et auro argentoque perfusas illico natas comunes illas ingenuas et decoras pueras coram perduxit, uidimus Nicolettam, praeclarae indolis, alias omnes aetate nostra Dalmatum egregie superasse puellas, nec modo nomine quinetiam re aliarum uictricem natarum Natalis praeclari hominis late conspexi et aliarum forte Illyridum praecellentem.
Sorror sed enim sua illa pulcherrima Dechusca vere et ipsa decus sua aetate puellarum apparuit.
Sed ne his plura, ut et finem admodo faciamus, hoc praecipue dignum commemorare et perbellissime nobis uisum, quod cum percepti [opipare]2 coena medio et in tam praeclaro symposio dapes nec dum secundas obesas ullo uel usque bellariorum genere mensis delato, honestissima dignis de mundi spectaculis uerba inuicem haberemus et praeciosos illos aeneos Venetum quadriiugales equos memoriae utique uicissim recenseremus, equidem ut ex Phidia mirificum opus necnon olim famae belligeri Iani specimen delubricos laudare equos, inter clariores uetustatum reliquias perbelissime cepi. Quam ob rem egregiam CAPVT interim equi eiusdem generis opus quod ex ere antiqua et egregia fabrefactum arte ex colono pridie indigena Epidauris in campis compertum in medium adduci iussisti.
Quo equidem inspecto cum illico manu cepissem et opusculum ut antiquitate uerendum, et mira politum arte spirantia item aera eximiis attollere laudibus maluissem, statim idipsum auido mihi dono eximia tua liberalitate dedisti.
Quod equidem amice suscepi, nec ut flocipendendum modici ut aeris praecium, quinimmo auro gemmisue praeciosius exstimaui, ac ut dignum ceptae beniuolentiae nostrae munus egregium uel pignus amoris nostra et inter eiusdem generis supellectilia seruabo, ut et dignis quondam uiris principibusque in Latio uel etiam per orbem, ut nobile quid Epidaure Illyricae ciuitatis monumenti nostra aetate reliquia ALIA INTER MEMORATU DIGNA ostentare dignissime ualeamus ut et uos diu ualere feliciores opto.
Ex Epidauris Raguseisue gratiosis et periucundissimis gymnasiorum SCENIS XI. FAVSTO Kyriaceoque sereno et laeto fausto celeberrimoque humanati Iouis natalicio.