Author: Auctores varii 1080-1105Editor: Petar Skokand Viktor NovakPrema znanstvenom izdanju (1952).
In Christi nomine et eiusdem incarnationis. Anno millesimo octogesimo, indictione uero VIII. Temporibus quoque domni Laurentii uenerabilis Spalatinę sedis archiepiscopi, regi Chroatorum Suinimiri, nec non Valizze prioris.
Petrus ego Zerni, qui et Gumay filius, vna cum domina Anna mea coniuge, filia scilicet May Fauę, diuina docente clementia ac plurimorum dei seruorum fulti consilio, salubre causa nostrorum defunctorum immo delictorum redemptionis inniuimus consilium, quatinus de nostro proprio conquestu, more fidelium, omnipotenti deo pro posse nostro aliquam portionem offere possemus. Quodque deo iuuante expleri diffiniuimus. Igitur in loco, qui dicitur Selle, circa ęcclesiam sancti Stephani, quę ditioni domini nostri, uidelicet beatissimi Domnii subiacet, cepimus ad honorem principis apostolorum omnium Petri apostoli ecclesiam construere, quamque deo permitente studio artificum compleuimus. Denique iam peracta, conuocato presule iam memorato, Cęterisque ministris ordinis diuini, V. idus mensis. Octubris, eandem consecrari rogauimus, ad cuius sollempnitatem quam plurimi Spalatinorum Chroatorumque uirorum gratia remissionis seu absolutionis uenerunt. Deinde auctoritate duce diuina prephatus archiepiscopus cum cęteris sibi astantibus ministris pro dotis eiusdem pagina 1ro ęcclesie nos exigere cepit. Nos uero pro uiribus et nostro posse quęcumque tamen necessaria eiusdem dei seruis dictantibus erant, optulimus ibi.
In primis quidem competentia offitii missarum librum missalem I., calicem argenteum cum sua patena et omni apparatu misse, librum passionum sanctorum I., antiphonarium nocturnale I., psalterium I.
Terras autem dedimus omnes quę in circuitu eius habentur ęcclesię. A confinio territorii prelibate ecclesię sancti Domnii usque ad locum qui dicitur Saline quicquid infra est mons siue uallis a maris ripa usque ad [p. 213] uineam Tilsto Cosse Omnia enim ista nostro proprio acquisiuimus pretio: ideo in domo dei dedimus
Nam in primis terram in qua sita uidetur ecclesia, comparauimus a Pribistrio pro duobus solidis et uno modio frumenti, alio autem de sale, quod dedimus pro fine sibi. Et hoc factum est coram Stephano filio iupani Pribinne, et presbitero Prodano, et presbitero Dragsano, atque Girgi de Tugari.
+. Ibidem iuxta eandem terram emimus terras a Zulo pro IIII. modiis frumenti et I. argenteum pro fine; coram Johanne Mesagalina et Stephano Curano, Boledrugo de Tugari.
+. Insuper emimus Semianum a suis inimicis pro XL romanatis; ipse autem non habens unde se redimeret, dedit mihi territorium quod sui patris erat ut ego diuiderem pagina 1vo cum filio suo omne per medietatem; et in parte mea dedit totum territorium super ecclesiam et sibi retenuit territorium in Malcin; et quod remaneret diuideremus; et sic a me liber abscessit. Et hec conuentio ac diffinitio facta fuit ante ecclesiam in Nacle coram his nobilibus, scilicet presbitero Lasca, et alio presbitero Lasca, presbitero Prodano, presbitero Picna et Girgi de Tugari, et Dragonego, et Habraham, et fratre suo Andrea, et omnibus eiusdem loci uillanis, ac coram testibus aliis quos a Spalato mecum duxi: Johanne filio Gastano, Petro filio Salati et Bilza filio Girdeo.
+. Post hęc uero Miraslauus cum filiis Michahelis Acedelo quidem et Chualo aduersus nostram diffinitionem hanc maligno spiritu concitatus surrexit et non modicam partem de prephato territorio a me subtrahere cepit: a territorio Pribistrii usque sursum ad Petram.
Vnde nos conuocatis iterum multis Spalatinorum nobilibus, inter quos etiam Jacobum Marianorum ducem cum suis militibus ibidem interesse rogauimus, ante quorum presentiam cum prefato decertauimus Miroslauo, ubi et conuentionem hisdem monentibus nobilibus cum eis denuo fecimus. Quapropter afirmauit nobis prefatas terras quas subtraere uolebat et insuper nobis [augmentauit] monticellum que prope Petra situm est, et ualle similiter incipiente de Saline usque pagina 2ro Satilie et de Satilie usque ad mare. Et dedimus sibi pro conuentione octoginta modia ordei et unum solidum pro fine. Et ipse Miroslauo anteposuit se dicens: ‘Quicumque ammodo uoluerit te de hoc requirere, ego me omnibus pro te opponam.’ Actum est ante notitiam horum testium: ducis uidelicet iamdicti et sui risari Sauide ac ceteris militibus eius, et Dragisani filii Semiani, Girgi de Tugari [p. 214] Habraham, et frater eius Iadreio, Dabrouito setnico, et Semidrago, et frater eius Uilcizo, et alius frater Basili, et Draganego duornico, et frater illius Boledrugo, Formini Spalatini qui et Busica, presbiteri Petri Piseniza, Formini Platimisse, diaconi Duymi Boce, Grubiti Zune, Prodani et diaconi Dabri, et aliorum multorum.
+. Nam post multorum annorum curricula decidi in infirmitate, ut nulla spes euadendi esset; ideo uotum uoui in ipsa infirmitate, ut si ego conualescerem de infirmitate, in prefata ęcclesia Petri apostoli ibi me totonderem et habitum beatissimi Benedicti reciperem. Igitur dispensante diuina clementia surrexi de lectulo et consilio et adiutorio Laurentii archiepiscopi ceterrorumque clericorum in supra nominata ecclesia domnum Gregorium nostrum nepotem abbatempagina 2vo ordinauimus; et hoc quod uoui auxilio dei adimpleui. Sed cum cępimus ędificare domos quas necessaria erant fratribus aminiculo dei consumauimus. Quapropter consilio memorati abbati aliorumque fratrum uoluimus in nominato Monticellum, quod comparaui a Miroslauo et a filiis Michahelis, uicum construere nostris famulis, ceperunt Uilkiki nec non Prodanus duornico cum omnibus Tugaranis causa inuidie zeloque diaboli inflammati resistere dicentes: ‘Non licet tibi construere uicum in Monticellum quia noster est!’ Et ego illis: ‘Uallem et montem incipiente ex Saline usque Satilie, omnia mea sunt, quia emi a Miroslauo coram idoneis testimoniis.’ Attigit eo tempore uenire in nostris partibus Slauizo rex et Petrus banus, nec non Sarubba causa discordię quę erat inter Slauzo et Lubomiro. Vnde uocauerunt nos ante hos nominatos uiros omnes Tugarani; residentibus in ęcclesia beati Petri quę sita est in Olmisi, scilicet coram Slauzo nec non Petro et Sarubba, ceperunt altercare nobiscum, et ita nobis iudicauerunt, ut ego uocarem tres meliores ex prefatis testimoniis, uidelicet presbiterum Petrum Piseniza, et Forminum Platimisse, nec non diaconum Duymum Bocę. Igitur habii Spalatum, mecumque adduxi eos et ad nominatas pagina 3ro Petras ascenderunt et ita, ut supra scriptum est, quia Monticelum et uallem, et incipiente a Saline usque ad uineam Tilsto Cosse, totum nostrum esse, testificauerunt coram Dabro diacono filio Diti, presbitero Dominico Macica, presbitero Runtino, Duymo filio Iezamoza, Oliuerio, Rugata, Ulcina Damanego, Dabro Petriti, Kerna de Tugari, Drugana Tilsto Cosse.
+. Et alias terras ultra torrentem comparauimus a Iuanizo pro I. solido et pario de sola pro fine, coram Nycola et fratre suo Girgi.
+. Et comparauimus terram aliam a Dobrouito et filio suo Dedomiro, quę est super terras sancti Stephani, sub rupe quę uulgo dicitur lao, pro VI. galetas uini et media pro fine, coram presbitero Urso et diacono Dabro, Iohanne Mesagalina et Petro Carboni
+. Adhuc comparauimus promunctorium, qui dicitur Pissi Rit, a filiis Stephanizi, Petratia et Sdedrugo, pro II solidis et duobus pariis de solis pro fine, coram Mesagalina et Petro Carbone.
+. Ibidem prope uinea Nycolay comparauimus uineam a Girgi fratre Nycole pro II. solidis et I. modium frumenti pro fine, coram Gregorio Cimpli et Iohanne Cotini.
+. Ibidem comparauimus uineam a presbitero sancto Maximo pro I. solido et I. argenteum pro fine, coram Micha Masitulo et Andrea de Tugari.
+. [Comparaui] terram de Zulo infra pagina 3vo nostras terras pro I. solido et II. stara de sale pro fine; presbiter Madius Barbazani testis.
+. Emimus terra de Iuanizo iuxta terra supranominati Zuli pro IIII. modia de grano et medio pro fine. Ante presentiam horum testimoniorum, Paulo Acina, Fusco {Peceas} filio Minga
+. Adhuc quoque comparauimus de Zulo terra prope meas terras pro III. stara de grano et alias de ipso Zulo emi terra subtus terras sancti Maximi pro VII. galetas uini et I. prandium pro fine, presbiter Gingi, Pradano frater de Marco, testes.
+. Et comparaui terras de Zuli supra terras sancti Domnii, secus meas terras pro IIII. caseis et IIII. panibus pro fine; filio Calendulo Zanni testes
+. Emimus terram, quę pertinet ad Cozzinzani iuxta territorium nostrum de Bozza et de fratre eius, et de totis parentibus eius per I. pinguissimam porcam et CCC. cepas pro fine. Ante hos testes: Boledrug, Pradano filio Semidrago, Boiano fili setnico, Beza et frater eius Uilcanus.
+. Ego Petrus comparaui terram in die sancti Benedicti de Drugana et de fratre eius Bolano, terra quę fuit de sancto Maximo, infra territorium sancti Petri; nam prefatus Drugana et Bolano mutauerunt suam terram a sancto Maximo quę habuerunt sursum et mihi ista deorsum uendiderunt pro IIII. solidis, et I. modio de sale pro fine; presbiter Iohannes Raguseus testis, Anastasius presbiter testis, pagina 4ro et alius Iohannes testis, Iohanne filio Paulelle Isti sunt testimonia Raguseorum: Sabatius subdiaconus filius Gepuci, Uelconiza8" filio Dabraza, testes, Andreas presbiter et Dretillo celararius, testes.
+. Et alia terra comparaui de Bolano filio Dabrouito supra terras sancto Maximo pro II. solidis et I. modio de grano pro fine; duornico Dragonego et Iohannes Calendulo filio, testes.
+. Et emi tres pezze de terra, supranominata terra, de fratre eius Dragano pro I. modio frumenti et II. stara de sale pro fine; Draganego duornico testis.
Ibidem comparaui87" terra ubi dicitur Grebeni de filiis Semidragi, Pradano et Drugana pro XX. uellera ouium et II pro fine; Ursane filio Iuncte, testis.
Et omnes terras quę habuerunt supra Grebeni; totam comparaui a prenominatis fratribus pro I. solido et II. uellera et III cubiti de lenzo pro fine; Ursana Iunte testis, Draganego testis.
+. Et emi a Uilkizo, auunculo Pradani, terras incipiente a terras Dragane usque ad terras Zurilli, et usque ad terras Uitaze quę sursum sunt, pro V. modio frumenti et medio et I caseum pro fine; coram Dranego duornico et Calendulo.
Ibidem emi terram de Uitaza supra ipsas terras pro III. modio frumenti et medio, et I. caseum pro fine; pagina 4vo magister filio Calendulo, et Boledrugo, et Zuli, testes.
+. Et emi terra de Zurillo et de filio eius Dabriky, pro I. solido et II. galetas uini pro fine; coram Girdana Tilsta Cossa, et Draganego duornico.
+. Et alia terra comparaui ab ipso Zurillo in loco ubi dicitur Arca supra terras sancti Stephani, pro VII. galetas uini et mesa pro fine; filio Kalendulo et Bolledrugo nec non Iadrei qui fuit a Casaro, testes.
+. Comparaui uineas de Draganego, uites et terra pro XI. solidis et I. modio sale pro fine; coram Girgi, Abraham et setnico Dabrauito.
+. Et de ipso Draganego10" comparaui alia terra a Bresteni pro I. solido et I. ouis pro fine; coram Semiano et Girgi
+. Comparaui terra a Mucla Longa 111 iuxta meas terras de Iuanizo pro medio solido et I. capra pro fine; coram filio Dragisani, et Draganego, et filio Calendulo.
+. Et emi terra a Grubizo aurifico, incipiente de Stilbiza usque deorsum ad terras prioris Tragurii; coram nostro abbate et presbitero Paulino, et filio Calendulo, et Zurillo pro III. capras et I. modio frumenti pro fine.
+. Et emi terra de consobrino suo Zurra aurifico ibidem iuxta eum pro I. modio ordei et I. caseum pro fine; coram Draganego et Zuli.
+. Et emi uinea de Dabressa sursum iuxta pagina 5ro Boledrugo pro IIII. solidis et I. modio salis pro fine; coram Girgi.
+. Comparaui de fratre suo Martino uineam que est a Surbo pro I. solido et I. modio salis pro fine, coram Girgi.
Et emi terram a Prasizo, quę fuit auio meo Michaza, quam uendidit uxor eius et ego redemi eam ab illorum nepotibus qui eam comparauerant, videlicet a Urascana, Metazza et de consobrino eius Uilcai, et(119) Michazza filio Iadrei pro X. solidis et II. argentei atque II. galetas uini pro fine; coram Osrizzo podsuppo, et Togedrado cluzaro, et Uilcana brauaro, Petrana Scurpune, Balla, Duymo Dragauito
+. Adhuc quoque [comparaui] terram supra Salona ubi dicitur a Suatizo de nepote de Uale pro V. solidis et medio pro fine; coram Sinice et Rarara
104 C. 55, K. 172, R. 131, S. 280: Tilstacossa. Treba da se kaze, da je ta rijec to-ponim, kao i u br. 6. Na oba mjesta je prepisivac izostavio de, te je tako mogao da neupoznatog s cinjenicom zavede. Tako je ta Tilsta Cossa ustvari Montegrasso, a sada Mutogras, na kome je imao Petar Crni vinograde, a nije Grdanino prezime.
106 R. 131: Jaderei.
106 K. 172: Draganego Vites.
107 K. 172, R. 131, §. 280: Habraham.
108 C. 56: dranego.
10(1 K. 172, R. 131: aliam terram.
110 M. 46ro izostavio tri rijeci.
111 C. 56: comucla lonesa; K. 172: luuela longa. 118 C. 56: manizo.
118 K. 173: terram.
114 R. 131, S. 280: eam.
115 R. 131: Boledrago.
"' R. 132: comparauerunt.
117 R. 132 izostavlja, S. 281 nije stavio zarez ispred Metazza, te je tako od dva brata, Vraskana i Metace. ucinio Vraskana Metacu.
118 C. 56, K. 173: Velcai.
119 R. 132: dodaje uz et jos a.
120 C. 56: prodsuppo.
121 R. 132: Tomedrago, ali u b. 55, 137: togedrago.
122 C. 56: villana; S. 281: Ui(l)cana — posve bez potrebe stavlja / u zagradu, jer pisar sasvim pravilno ispisuje Uilcana.
123 R. 132: Balla Duymo, Dragauito. Naprotiv M. 47r» izostavlja izmedu Balla i Duymo zarez, te je ucinio tako jedno lice od dva.
124 C. 56, K. 173, R. 132: comparaui, §. 281: compa(ra)ui. 185 R. 132: Radana, ali u b. 59, 137: rarara.
218
+. Deinde comparaui locum in Salona a Gribiza [nepote] de Baza pro II. solidis et I. modio de sale pro fine. Ante presentiam Iacobi Morstici et suę uxoris.
Et in ipso [loco] statui molendinum et in ipsa domo prefata emi locum de filio Criuizo Nesnu et de nepote eius pro II. solidis et menso I. galetas uini pro fine; coram eidem Iacobo Marstico, Ueliaco13-5 cum filio suo, Gregorio podzuppo, Vcha, Cotino.
Deinde post multos annos insurrexerunt contra me nepus suus et filius Uilcane brauari pagina 5vo Iohannes, uolentes per iniustitiam tollere prefatum molendinum. Vnde preiudicauit eos Vilcana brauaro ita dicente: ‘Fili sine 141 requirere prefatum mulendinum quia praue illum requiris; nam ego scio quod pretium tulit exinde, et pretium dedit Ciclę pro seruitute sua.’ Coram presentia Dobromiri fili Saraceni, et filio Tripuni Zurra, Priuet Dedo
+. Deinde comparaui similiter in ipsam domum locum de Uilcana, filio Mratino Locarda pro II. solidis et I. modio de sale pro fine; Formino Platimissa, et Benedicto Orbazai atque Uicha testes.
+. Et emi in alio loco quarta pars de memorato loco de Semina et de fratre eius pro II. modio de grano et medio, et mesa galeta uini, et III. pani pro fine; coram Ulcina Trulullo, et Petro de Muto et Zanni de Maraldo.
+. Et emi quarta pars in ipsum locum de Drasizo filiastro de Crasano pro I. solido et mesa galeta uini pro fine; coram Formino Platumissa et Benedicto Orbazai.
+. Denique comparaui medietatem de ipsum supra scriptum locum a presbitero ueterano qui cantat missam in sancto Iohanne a Cremen [p. 219] pro II. solidis et I. galeta uini pro fine; coram Prodano nepus de Mattana, presbiter Marco, diaconus Dabro, Duymo de Tule, testes.
+. Adhuc uero comparaui seruum nomine Cyprianum, cum filiis et filiabus, et uineis quę sunt super callem sub ęcclesia sancti pagina 6roMaximi pro fine a Nycola pro XV. solidis; coram Petro Cegayta, Iohanne de Porta, Dabro Laudula, Fusco Pucipani.
In eadem Ęcclesia dedimus seruum nomine Nycolaum cum uxore sua Dabrina, cum filiis et filiabus ac uineis suis quę iuxta uineas Cipriani quia comparauimus illum a fratre suo Girgi Nam prenominatus Nycola sit in ipsa ęcclesia; coram Lucaro et aliis multis, dedimus illum per manum suo fratri Girgi prenominato; coram Stefano cupano, Formino Platmissa
+. Comparaui nomine Negozai a Duymo filio Stresinna, pro VI. solidis pro fine; coram Fusco Tiberi et Drago Muti.
Similiter comparaui seruum nomine Dragaza a presbitero de Orechoa pro V. solidis; coram Basilio Stasucco et Lampredio Cybriulo, cui et c. pecora et II. uacce atque par bouum dedimus ad opus eiusdem ęcclesie, et sit ibidem.
+. Emimus puerum adhuc paruum qui nuncupatur Slobba a suo genitore, quem studio litterarum erudiri fecimus, quemque libertauimus et usque ad presbiterii honore sublimari fecimus ad eiusdem ęcclesie opus, ibi illum perpetuo manere uolumus.
Et dedimus Petrum Dracculum quem [comparaui] a Catarinis pro III. solidis.
Comparaui Zorgi Dracculum a Bartholei setnico pro VII solidis; coram archiepiscopo et Ioahanne capellano, pro fine
Comparaui seruum Andriulum nomine, quod dedi patri suo XL. solidos ad laborem et non habenti pagina 6vounde reddere tuli prenominatum filium pro solido, [comparaui] pro I. solido et I. staro de grano pro fine, in tali pacto ut si daret seruum similem sui liber abscederet, sin autem in perpetuum fieret ęcclesie seruus; coram omnes fratres et coram sorore sua hoc firmatum est.
Denique comparaui seruum nomine Pribilum ex Olmisanis pro IIII. solidis de Preda et Gradenna
Comparaui seruum nomine Bollezo filio Ulasizo de Preda et ex Desa pro VII. solidis; coram omnes monachos.
Ad hęc comparaui seruum nomine Dragadet de Gurgi filio Beriuoy pro uno mernico, quod fuit per manupreso de Ludino, et ipse mediator ex seruo.
Denique comparaui seruum nomine Dedona cum filio de mulier Gasari et de filiis suis pro III. solidis pro fine, ante ęcclesiam et coram omnes monachi, et omnes Tugarini
Adhuc quoque [comparaui] seruum nomine Maracus de Radaslauo de Narento pro I. cauallum pro fine.
Comparaui seruum nomine Uilcota quod dedit mihi Tollanus pro seruum quem mihi furauit Miraslauo pater Tollani per manupriso; coram Bartholei setniquo
Comparaui seruum Radouano nomine ex Gampisanis pro X. solidis et dedi illum per manum ad Ursanum de Sirnounyze.
Denique comparaui seruum filius Mirane, et dedit michi per se puerulum nomine Bratessa; coram Brano iupano et filio eius, et prenominatus filius Mirane per manupriso.
Et emi seruum nomine Nycola et soror eius nomine Marina ex pagina 7ro monacho sancti Bartholomei pro III solidis pro fine.
Comparaui seruum nomine Desinna de Micha Tigala pro VII. solidis pro fine, per manupriso pater suus Uilconiza; coram Sarubba iupano et Gregorio Scafiule et Nyciforo filio Telina.
Denique comparaui seruum nomine Lubizo de Gruba, filio Purci, pro I. ancilla et I. seruiolum rogante me patre suo ut illum redimerem; coram Marstico Rusino et Grubizo suo consobrino198; pater uero suus per manupriso et mater.
Ante presentiam horum testimonium:197 Duymo de Srenine et Uilkiki, et nepus suus Pradano et omnes monachi comparaui seruum nomine Raccana qui fuit Usemiro de Subbenzani pro III. solidis pro fine.
Comparaui Lutizo seruum, nam ipse Lutizo mihi debebat III. solidos non habenti unde redderet, dedit se mihi seruum; coram duo filii Cdedrago et Stiglizo.
Comparaui seruum nomine Perinna pro II. solidis pro fine
Dedit hic Zacharia filium suum Chudali nomine ut esset seruus sancti Petri pro III. solidis pro fine.
Et Raccana similiter dedit filium suum Belotiza in prefata ęcclesia in sempiternum.
Denique Dabressa dedit filium Strosit in memorata ęcclesia ut esset seruus in sempiternum.
Comparaui seruum nomine Uelcoz de Nebistan pro II. solidis pro fine.
Vtecha et duo filii sint similiter in Ęcclesia sancti Petri.
Porcarus similiter se dedit in nominata ęcclesia, eo quod illum pagina 7vo curauit de [capra] abbas cum magno dispendio, quam habebat in capite.
Comparaui medium molinum de Brataaza fratre Zezani quem dedit ei Criuali rex pro XXV. cubiti de lenzo et I. galeta de uino pro fine; coram Madio Longo et Formino Salato.
Et alium medium fuit de sancto Petro, dedit illum mihi presbiter et omnes serui sancti Petri ut illum laborarem ut fieret medietas mihi et alia medietas illis; coram duo filii Cacaumti et duo filii Riuelli.
Omnia ista quę hic prelibata sunt uolumus in sempiternum ęcclesiam habere. Nostris autem filiis ad regendum hęc omnia comittimus, sed tali modo ut quę ibi sunt oblata, regant, custodiant, conseruent, et ab omni perturbationis incursu defendant. Cotidianum ut habeat officium, elaborent non ad opus suum, sed ad ęcclesie et ibi seruientibus illud custodiant. Quod si, quod absit, aliquis eorum aliter preter quod precipimus egerit, ut ad suum opus illud retinuerit, iratum habeat trinum et unum deum, et maledictionem CCCX. et VIII. sanctorum patrum consequatur et in perpetuo nostram possideat maledictionem.
+. Memoratorium facio ego Brana una cum filiis meis uidelicet Dragus prior Tragurinus, nec non Ulcina, de terris, quę sunt a Sekyriza suptus Stilbiza. Volumus et confirmamus ut sit in monasterio sancti Petri, [p. 222] principis apostolorum pro pagina 8ro remedio animę nostrę meique uiri nec non filiorum meorum. Quod si, quod absit, aliquis preter quod precepimus, egerit, iratum habeat trinum et unum deum, et nostram maledictionem consequatur. Hęc oblata sunt coram Duymo priore et Georgio Usdischa et omnes monachas sancti Benedicti.
+. Breuem recordationem facio ego Rusinus qui et Morsticus de terris quę sunt in Tristenico. Pars que mihi contigit, uolo et iubeo ut sint in monasterio sancti Petri pro remedio animę. Nam si quis eam subtrahere, iratum habeat trinum et unum deum et meam maledictionem. Oblata sunt autem hęc coram Preda filio Stepaniti et Dragisse.
Denique post mortem prefati Marstici uenit uxor eius et affirmauit prefatas terras: coram presbitero Uilcana et filio Milese, et Rusello filio Souinnę et Desimiro filio Dreuaro nec non Deuiaano
Postea uenit Slauiz rex et corroborauit prenominatas terras; coram Petro bano et Sarubba iupano et Ded filio Climini, et Uelcano setnico et Iuuano filio brauaro, et Zurra filio Tripuni238; presbiter Panesa, Budimir tepciza, et presbiter Uilcano.
Ibidem Slauiz ante eosdem testes sicut partem fratris sui [affirmauit] sic suam partem que ibi habebat in eadem ęcclesia pro remedio animę suę nec non sui fratris perpetualiter contulit.
Denique ego filio Draganego pagina 8vo Prodano offero terra supra Saline in monasterio sancti Petri, quod mihi precepit dare pater meus pro remedio animę suę; coram auunculo suo Nictla nec non eiusdem ęcclesię abbate.
+. Post hęc uero in ipsum monasterium Paulus et Petrus, filii Palunduzuli, fratrique nostri abbati dederunt terras pro remedium animę suę. Inprimis a Zunano uineam et aliam in Calamito supra uineas Petracca et uineam a sancto Ysydoro, et uineam a Ballo, et a sancto Casiano uineam quam habuit inpignatam Susazo pro IIII. solidis, et a sancto Casiano agrum in Spalazulo uero II. petie de terra, a Spinunti quoque I. [p. 223] agrum et medietatem de domo in Spalato que fuit de Anzulo. Ista omnia supra [scripta] dederunt pro remedio animę sue et quartam partem de terra eorum.
+. Comparaui curtem in Brazza de Tessen Pupazuso a Gomilie omnes agros et uineas; coram omnibus insilanis
+. Comparaui uineas in To [...] nico de Cipriano; et aliam comparaui uineam ab ipso Cipriano ad uiam quę ducit ad uicum pro IIII. solidis pro fine; coram Vsemmiro.
+. Et emi terram ubi dicitur a Praszo quę fuit auio meo Michazzo, quam uendidit mulier eius, et ego redemi eam ex illorum nepotibus, qui eam comparauerunt, uidelicet a Vrascana Matazza et de consobrino eius Uilcai, et a Michazza filio Jadrei pro X. pagina 9ro solidis et II. argentei ac II. galetas uini pro fine; coram Astrizo podsuppo, et Togedrago cluzaro, et Uilcana brauaro, Damiano filio Matana, Petrana filio Scurpune, Balla, Duymo Dragauiti.
Post hęc uero Suinimir rex dederat Stresi auunculi sui totas terras quę erant in Masaro, et incipente a Salona usque Biaki, ut ipse tolleret tributum ab eis. Denique uolebat mihi per uim tollere memoratam terram ita dicendo, quod essent regales Nam ego statim iui ad Suinimirum in Subenico, et duxi mecum uenditores terrę, et... recti quod ipsa terra non esset regalis, nisi illorum qui eam uendiderunt, tam de ista terra quam et de illa, quam comparaui in Uranna a Cillaua Niuua Vnde mihi confirmauit prefatus rex nominatas terras ut nullus deinceps inde querimonias faceret; et etiam maledictionem dedit omnibus qui eam quesierint; ante Laurentium archiepiscopum, abbatem sancti Bartholomei, Duymum priorem, abbatem sancti Stephani, Dabrum Platichlebi, et Iacobum Marsticum, Dauarado duornicum, Ulcina sagorsticum, presbiterum Petrum cardinalem, Iohannem capellanum, Duymo podsuppum.
+. Ad hęc emi terras a filiis Uiseni, Desizo et Bogdano, et aliis fratribus, in loco ubi dicitur Podspilize cognomento pagina 9vo Mirizo, terra et silua et petras, totum quod est in Mirizo, pro VI. solidis pro fine, et [p. 224] medium besuetie: coram his testibus: presbitero Dabro filio Telina, diacono Micha Iurre filio, diacono Cernata filius Pradani Pecce, diacono Dabro filius Petrici, Ulcina filio Climni, Grubo filio Bipirelle, Paulo Acina. Drase et Gauzulo nepus Zune, Stano filio Petrici. Et ego Diti filius, diaconus Dabro, sicut audiui a prefatis testibus sic scripsi.
+. Denique emi de Germano presbitero nepote Tamali tertiam partem Ecclesię sancti Martini que est sita in Monte Grasso et totas terras quę pertinent de Tamali pro III. solidis et medium pro fine; coram his testibus: Nyciforo nepote Cini, Gauzulo filio Scanacani et Cegayta, Trunzanni filio Rugate, nec non Paulo Acina, Dominicus abbas sancti Stephani, Iohannes filius Putipani, et Sennica atque Cicla
+. Emi uineas de Uilcumiro, fratre Prede suptus ęcclesia sancti Maximi, quę fuit Arabizo pro XII. galetas uini et I. porca pro fine coram Germano Tamali et Paulino monacho, et ceterorum monachorum.
+. Post hęc uero emi ex Girdana medietatem de uinea, quę est ubi dicitur in Bresti totam quę sibi pertinet, pro I. solido et medium, pro fine modium de grano; coram Zirnugo et Clonimiro pagina 10ro frater Grubti et Uitan frater duornico, et abbas cum suis monachis. Et ego Dabrus diaconus, sicut audiui ex memoratis testibus, sic scripsi.
Denique emi de muliere Benede et ex filiis suis uinea, quę est subtus sancta Maria, quę uocatur Nache, prope mare, pro I. modio de grano et I. staro pro fine; Girdana et omnes monachi testes.
[Comparaui] filia Scarane cum filio suo Nadeia pro I. solido et II. stara de grano pro fine; Pradano duornico et frater eius testes.
Post hęc emi mulier Neuadi cum filia sua pro I. solido et I. libra de lino pro fine; ante Pradano duornico et fratre eius, et Boledrugo de Nacle et Kerna de Tugar cum fratre suo Belata et Girdana. Ego Dabro diaconus [scriptor] sum et testis.
Ad hęc comparaui mater Striani de Cirnecha, filio prioris, pro III. solidis, et filium comparaui de Longobardis pro X. solidis in tali tenore, ut sint omnes fratres et sorores in seruitute; Duymo prior et filius eius testes.
Emi de Bratizo filio Chudina [uineam] et agrum a Bresti, secus me, pro IIII. galetas de uino et media pro fine; Cirnotta et presbitero Cechizo, et diaconus Stephanus, testes.
pagina 10voBreuem recordationem ego Petrizo facio de conuentione quam feci cum Ludino, filio Miroslauo quando illum retinui Spalato apud me. Nam dimisi sibi duos seruos et trecentos porcos, tali quidem tenore, ut si deinceps michi faceret aliquod damnum, isti parentes eius, scilicet Vilcano de Goynego et Branizo, et Uekemiro, et Ieroslauo et Slauizo frater eius, et duo nepotes filii Casari, et omnes parentes iurauerunt, etiam ipse Ludinus, ut michi componerent damnum proneminati parentes; insuper et nepta dedi ei baptizare.
Post hęc habii ad monasterium, sed ipse non quieuit facere michi damnum. Uenit et deuastauit totam uillam meam, cepit quatuor seruos et duas ancillas, et patrem ancillarum flagellauit usque ad mortem; et cepit duos optimos equos, et unum mulum et tres boues, et due uacce, et quinque telę de sagis, habentes unaquaque uiginti cubiti et quatuor bela et nouem camise, et una racana, due cucure, et quatuor spate et quinque para...313 et [duodecim] marre, et sex uomeres, et quinque delatoria et sex saga, octo putatoria et duodecim sicli, et sex porcos. Post hęc habii ad prenominatos parentes eius, uidelicet et per manu pagina 11ro prisos ita dicendo: ‘reddite michi damnum quę fecit uester consanguineus.’ At ipsi responderunt: ‘uerum est sicut tu dicis; iam nos te rogamus ut accipias totam hęreditatem illorum que pertinet illis ex suo patre.’ Sed ego nolebam, ‘nisi michi uinxeritis terra a Belay quę terra incipiente a muris usque ad meas terras, quas emi a Tomizay et de fratre suo Sbina.’ Denique dederunt michi totam hereditatem ipsorum et ipsa terra a Belay; ante presentia horum testimoniorum, presbiterorum Iohannes Kerne filio, Micha de Suliza, Michune monacho, Sauida, Uratinna de Malla. Nam ipsi [prenominati] testes, presbiter Iohannes et filio Suliza, et Sauida et filio Malla Uratina, ambulauerunt per totam terras, quas michi dederunt parentes illorum. Postea iuimus [p. 226] a Raccinico et dederunt totum, quod est in Raccinico et in Iessenemo totas uineas et ubicumque quę pertinet illis.
Post hęc dicebat Susalo de Bilsoy: ‘quia non est uerum, non dedit a Racinico.’ Sed prescripti testes testificauerunt in Clisa coram iudice Volenno et Vlcina filio brauari nec non et Vlcina de Stresazza, Tesseno de Sittimiro, Tomidrugo filio Naiesda, Dimitro [filio] Stocolle quod Racinico et omnia quę illis pertinent in pagina 11vo in sempiternum.
Denique emi terra de Tomizay et de fratre suo Sbina in loco ubi dicitur a Belay ex uno torrente usque ad alium pro trecentos uellera de lana et quinquaginta dedi eis pro fine.
Et eodem die comparaui de Uilcmiro et de fratre suo Preda curtem in Sirnouniza et uinea in Peruno pro uno equo; ante presentia horum testium: presbiter Vilcana, Teodorus Pudisini, Sauida et filio, Malla et filio Souinna 339 et filio eius Rusello, Vecemiro et filio eius Cernugnuo et omnes parentes eius. Et commedi cum prefatis testibus unam porcam et unum modium de farina et duodecim galetas uini, in loco ubi dicitur a Cobilahc De duobus emtionibus isti prenominati sunt testes, et de Tomizay et de Preda.
Ego Gregorius abbas sancti Petri recordationem facio qualiter interpellaui cum Teobaldo preposito Laurentii Strigonensis archiepiscopi in synodo Iaderensis, coram archiepiscopo Crescentio et Gregorio Iaderensi episcopo, nec non Lupo Arbensi episcopo, atque Petro Absarensi episcopo, et Dominico Ueclensi episcopo, et Iohanne Tragurensi pagina 12ro episcopo, et Duymo abbate sancti Stephani, et Desa sancti Grisogoni abbate, et Damiano Tragurensi abbate, et alii plures qui ibi interfuerunt. Nam {Teobadus} dicebat, quod totas terras illas incipiente a Geseniza usque ad Tessemil dub pertinet a sancto Moysen. E contra ego hęc respondebam: ‘non est uerum. Nam sunt ibi terre de sancto Domnio et de sancto Martino et de sancto Gregorio, et alię sunt de nobilibus Chroatensis et ignobilibus insuper et de priore Valiza.’ [Et] contra ipse dicebat: ‘habetis testes?’ Ego [p. 227] [respondi]: ‘plures testes habeo, presbiteros et laycos.’ Denique sic iudicauerunt prephatus archiepiscopus, et alii episcopi ut sicut presbiteri et alii seniores dixerint: sit ratum et firmum, quod et factum est. Postea pereximus utrique ad testes, ego et Teobaldus, et cepimus interrogare illos ita dicentes: ‘Sunt omnes terre iste de sancto Moysen, an non?’ Qui dixerunt: ‘non omnes sed solumodo insula quę infra Montem Grassum est, pertinet sancto Moysi.’ Histi sunt testes qui testificauerunt: presbiter Ponesa, et frater eius Belzo, Pradano domiquo, presbiter Clemente de Srenina, et omnes Srenani. Isti testificauerunt coram Crescesntio archiepiscopo et Dabro diacono pagina 12vo et presbitero Iohanne filio Kerna, et presbitero Ulcina, et Fusco iudicatore, Nicyforo filio Cino, Lucaro filio Benetie, Gaudio Frucci.
In Christi nomine. Anno ab incarnatione domini nostri Jesu Christi, millesimo centesimo septuagesimo sexto, {inidictione} uero nona. Regnante domino nostro Manuele sanctissimo inperatore et in sede beati Domnii presidente domino Rainerio, uenerabili archiepiscopo, et in ciuitate Spalatina existente comite Martino, et in buccaratu Miche filii Predani hoc actum est. Cum instantis temporis omnia sint momentanea et transitoria et queque dilapsa nullum ulterius possint habere recursum, congruum ualde ac laudabile fore asseritur, ut quecumque sunt digna memoria, ea sollicitudine et cautela priuilegiis annotentur, quod presentibus fidem faciant, et pro his que scripta fuerint, omnem ambiguitatem et errorem a cordibus audientium plane remoueant. Eapropter ego Johannes sancti Domnii sacrista et procurator monasterii sancti Petri de Gomai, una cum Roberto eiusdem monasterii preposito et cum iuppano Talmazo, et cum consensu omnium fratrum predicti monasterii et de uoluntate uniuersorum parentum hoc memoriale scribere fecimus. Factum est quod in prenominato tempore quidam Sclaui Adrianiki, uidelicet Predanus scilicet cum parentibus suis Sclauis et quidam Latini, uidelicet Jacobus de Aprizi, qui fuit eorum aduocatus, Dabrali Cascarus, Prodanne de Cicla, Psaulus et Nicolaus de Caloianni et omnes eorum parentes, insurgentes aduersus monasterium sancti Petri de Gomai, ceperunt petere terras que sunt in loco qui dicitur Stilpiza asserentes utique quod prenominate terre eisdem pro suo parentatu pertinerent et hereditario iure ipsas possidere uolebant. Tandem uero ad placitum deuenimus, et in presentia domini Rainerii uenerabilis Spalatensis archiepiscopi et aliorum nobilium uirorum tam laicorum quam clericorum, nomina quorum inferius leguntur, placitum habuimus hoc modo: conquerebantur itaque predicti Adrianiki de prefato monasterio quod memoratas terras sibi per uiolentiam et usurpationem retineret, quibus denique iuppanus Talmazo, noster aduocatus, de uoluntate et mandato omnium [p. 228] nostrum ita respondit: ‘Monasterium sancti Petri de Gomai a longis retro temporibus sepedictas terras possedit, quas quidem terras Rossene Moristicus prius donauit monasterio sancti Petri de Gomai et post mortem ipsius Rossene Moristici, Petrus Slauus, filius eius, et Slauizo auunculus eiusdem Petri Slaui prenominatas terras in sepedicto monasterio confirmauit et eas in pace pagina 13ro et magna quiete hactenus possedit, et quod a predictis uiris donatione et confirmatione prelibate terre nostro manasterio fuerint tradite.’ Cartam confirmationis demonstrauimus et in presentia omnium assistentium perlecta fuit. Auditis igitur utriusque partis allegationibus et uisa carta confirmationis pariter, et audita ratione ac {iuistitia} dictante dominus Rainerius uenerabilis Spalatensis archiepiscopus iudicauit: quod ego Johannes sancti Domnii sacrista et procurator cenobii sancti Petri de Gomai et iuppanus Talmazo, predictam cartam confirmationis ueram esse, iuramento firmaremus et terre sepedicte, sicut prius fuerant date et confirmate predicto manasterio ita essent in perpetuum, et eas in omni quietudine ac sine molestia possideret ammodo et usque in seculum. Sic autem prefate terre describuntur et terminantur: ex parte boree est mons, ex australi parte incipiunt a Stilpiza descendendo usque ad magnum lapidem qui est supra fontem et ab illo lapide descendendo usque ad mare, ex occidentali uero parte sunt terre de Serrecla continue istis terris incipiendo a prefato monte usque ad mare. Huius autem placiti pro prelibatis terris duo fuerunt dati pristaldi: Dabre, uidelicet filius Ottoli et Alexander seruiens domini Rainerii uenerabilis archiepiscopi. Huius autem rei isti sunt testes, inprimis Duimus, primicerius sancti Domnii, presbiter Radde, Micha de Mala Uurata et Dragus iuppanus. Et ego magister Gualterius, communis notarius huius cartule scriptor, testis sum.
In Christi nomine, amen. Anno dominice incarnationis, millesimo centesimo octogesimo VII, indictione V., existente Petro filio Chitleni, uenerabili Spalatensi archiepiscopo, Issaac sancti Stephani abbate, predicti archiepiscopi vicario insurrexit Cirne filius Chrappe aduersum monasterium sancti Petri de Gumayo et placitauit cum eius abbate Ruberto ante predictum archiepiscopi vicarium Issaac de {terriss} que sunt a Belayo ad murum scilicet ad caput pontis, quas terras Cirne dicebat esse suas. Sed quia nullam ostendebat certitudinem, et monasterium eas possidebat et scriptum ostendebat, iudicauit monasterio, quod eas iuramento firmaret et placitum optineret. Quod iuramentum Talmatius sancti Petri iupanus ibidem fecit, astantibus testibus Magerro et Duymo Pinose et etiam predictus abbas Issaac suum prepositum Martinum pristaldum dedit. Ego Sabatius subdiaconus, communis iuratus notarius, precepto abbatis Issaac hoc breue scripsi.
pagina 13voIn nomine domini incipit nota librorum. Inprimis misalum et duos tefenarios, nocturnales et alios uernales, et uitas patrum, et tres omelias, et matitunalem, et pasionalem, et unum collectarium, et unum penitentialem, et unum ordo ad uisitandum infirmum, et unum textus regule de generibus uel uita monachorum, et unum liminarium, et unum librum pro mortuorum, et salterium, et lectionarium anni circulo, et alium psalterium, et ordo ad penitentiam dandas, et ordo ad monachum faciendum, et librum cum lectionibus dominicis, et cum canticis monasticis, et orationalem de pasca usque in sancti Martini, et alium ymnarium, et ordo de dominicis diebus siue cotidianis secundum ordinem sancti Benedicti, et psalterium cum litteris francigenis
Tempore transacto erat consuetudo in regno Croatorum: erant septem bani qui eligerant regem in Croacia, quando rex sine liberis moriebatur, silicet banus Croacie primus, banus Bosniensis secundus, banus Sclauonie tercius, banus Posige quartus, banus Podrauie quintus, banus Albanie sestus, banus Sremi septimus. Et de sex generibus Croatorum erant bani in Croacia quos eligebant duodecim tribus Croatorum et de aliis sex generacionibus erant comites in comitatibus Croacie: Kacigi, Cucari, Snasci, Cudomirigi, Mogorouigi, Subigi: isti sunt principales quibus pertinet banatum et mitunt sortes cui eorum sors dederit
pagina 15roIn Christi nomine et eiusdem incarnacionis, millesimo octauogesimo, indiccione uero octaua. Temporibus quoque domini Laurencii venerabilis archiepiscopi Spalatine sedis, regis Croatorum Suinimiri nec non Uolize prioris. Ego Petrus Cerni qui et Gumay filius, una cum uxore mea domina Anna dedimus omnes terras que sunt in Bylay, incipiendo a muro qui est supra mare et ad alium murum ubi fuit pons, ad torentem qui uocatur Gargenac et usque ad aquam qua uocatur Cripotim et inde ad alium torentem et inde uersus mar ad murum pristinum. Et ego Ysac habas sancti Stefani hoc scripsi.
Isti fuerunt bani in Croatia de genere Croatorum a tempor regis Suetopelegi usque ad tempus Suenimiri regis Croatorum: Stephanus Cucar,
Saruba (... Mog ... Cacig ... car ... can), Slauaz ... [Cucar] fuit .....
esimir, Cucar tempore Suenimiri Suenimiri fuit Petrus [Snacig] banus. [Omnes] isti [fuerunt] ... in [Croatia]. pagina 15vo
Inprimis I. cruce de ramo que fuit facta in Limoza et duo pluuialis:418 unum est purpura et alter examitum, et due418a planete: una bergata et alia purpura, et tertia de banbaco, et I. dalmatica alba, et una stritta, et III. pannis de sirico, et unum pannum inpintum, et III. paratura de lino et IIII. curtine, et IIII nantirzalis, et V. sauatia, et VII. cuperturis de cruce, et II. mapulele de seta et XVIIII mapulele de lino, et duo missalis Et I. omelia de aduento, et I. omelia quadragesimalo, et I. omelia post parasceuen, et I. omelia Gregorialis, et I. vita patrum, et II. antifonariis, et I. mattinalo, et IIII. psalteriis, et II. imnis, et I. canones, et I. liber. Et est aput {ecclesianm} I. matitunalum et I. imnus, et I. manualum, et I. orationalum et I. psalterius, et I. regula, et I. sermocinalis. Istis rebus damus tenere in manus Talmacius. Testes sunt Petris et Falcus, et presbiter Iuanus et clericus [Benedictus]
Et hec sunt uestimenta uius ecclesie: Inprimis I-a alba cum frisio, et I. planeta, et II. camisia, et I. nautirzal, et I. pari altaris de zandato, et I. uergato.
In Christi nomine, amen. Anno incarnacionis eiusdem millesimo octauo decimo, indiccione nona. Temporibus quoque domini Laurencii, venerabilis archiepiscopi sedis Spalatine, domini Suenimiri regis Chroatorum, nec non Volize prioris ... Petrus Çerni qui et Gumay filius una cum congiuge mea domina Anna dedimus monasterio sancti Petri omnes [p. 231] terras quas habemus in loco uocato Campo, incipiendo a muro in inferiori uersus mare recta linea et sicut curit litus usque ad potoc et usque ad ripam superiorem et recte sicut curit ripa uersus torrentem usque ad pedem montis po [...] longe et uersus mare sicut curit ripa et inde ad [murum] pristinum; et hii fuerunt testes: Bogdan, Rac, Dragonego [...] ic [Juray] setnico et aliis. Et ego Dobrona hoc breue scripsi iusu Pribimiri uicarii regis. pagina 16ro
[...] as Pribettiz cum fratre et cum aliis qui morantur in Schilmiz sunt ecclesie sancti Petri. pagina 16vo